Hoe (be)houd je je recht in deze QR-maatschappij?
door Adinda Cocquyt — 04/11/2021
Understatement of the century:
Het zijn uitdagende tijden
Kijk.
Ik ben een voeler. Een buikdenker. Een empathische mens. Een mens.
En ik heb mijn gedacht over de dingen van het leven. Meestal is dat gedacht geweldig genuanceerd.
Ik denk doorgaans niet in zwart-wit en ben ervan overtuigd dat er geen simpele oplossingen bestaan voor complexe problemen.
Ik ga niet zomaar mee met gelijk welk narratief, laat mij niet makkelijk meenemen door mainstreamideeën en laat mij niet zomaar door de eerste de beste statistieken, cijfers en/of bewijzen leiden.
Laat ons zeggen dat ik het aangeboren talent bezit om niet zomaar van alles aan te nemen, van gelijk wie.
Wel ja, of dat een talent is, dat moet nog blijken. 🤷🏻♀️
Ik ben in elk geval geen alwetende professor die de waarheid in pacht heeft en ik doe niets liever dan bijleren en groeien.
I am the wisest man alive, for I know one thing and that is that I know nothing.
—Socrates
Hoe meer ik mij verdiep in een bepaalde materie, hoe meer ik besef:
“Sh*t man, ik weet er eigenlijk nog steeds heel weinig over.”
Ik geloof in wetenschap én tegelijk in het idee dat dé wetenschap niet dé volledige lading dekt.
Ik geloof in nuance, in luisteren naar verschillende perspectieven, in respectvolle dialoog.
Bon, voor alle duidelijkheid:
(want ja, eerlijk, ik zet mij schrap.)
Ik ontken de coronacrisis he-le-maal niet.
Ik ontken evenmin de crisis in de zorgsector die al jaren aansleept.
Ik ontken de werking en effectiviteit van een vaccinatie niet.
Ik ontken evenmin de werking en effectiviteit van stress en angst op het immuunsysteem.
Ik geloof dat mensen sterven door corona.
Ik geloof ook dat mensen sterven door hart- en vaatziekten, depressie, uitsluiting, eenzaamheid en uitzichtloosheid.
Ik geloof niet in complottheorieën, maar ik kan begrijpen waarom sommige mensen dat wel doen.
Ik geloof dat bepaalde maatregelen moesten en moeten genomen worden.
Ik geloof ook dat sommige huidige maatregelen op niets (meer) slaan.
Ik geloof dat een open en eerlijk debat moet mogelijk zijn en dat censuur absoluut niet kan.
Ik geloof in trial and error en voortschrijdend inzicht. Als we tenminste in staat zijn om te wíllen leren.
Ik begrijp dat mensen zich laten vaccineren en ik begrijp dat mensen zich niet laten vaccineren. En dat elk daarvoor zijn redenen heeft.
Ik geloof dat iedereen zelfbeschikkingsrecht heeft als het over je eigen lichaam en geest gaat.
Ik geloof dat we állemaal doen wat we kunnen.
En dat betekent voor mij misschien iets helemaal anders dan voor jou.
Ik geloof in mijn gezond verstand. Net als jij.
Bij mij werkt dat gezond verstand misschien eerder gevoelsmatig terwijl dat van jou misschien eerder rationeel is ingesteld.
Samen zijn onze breinen dus slimmer dan alleen.
Ik wil mij vrij en veilig voelen. Net als jij.
Maar wat vrij en veilig voelt voor jou is het misschien net helemaal niet voor mij. En omgekeerd.
Ik wil niet verplicht worden om iets te doen wat indruist tegen mijn eigen waarden en normen. Net als jij.
Ik wil mij verbonden voelen. Net als jij.
Ik ben bang.
Net als jij.
Ik ben bang om ziek te worden.
Maar niet per se door covid19.
Ik ben bang om iemand te besmetten.
Maar niet per se met covid19.
Ik ben bang om te sterven.
Maar niet per se door covid19.
Ik ben vooral bang omdat we verglijden in een maatschappij waar controle en sturing via digitale middelen ons doen en laten regelt en waar mensen tegen elkaar opgezet worden.
Ik ben bang van overheid en media die voor nog meer verdeeldheid zorgen.
- Door mensen te verplichten om - snel, snel! - in de digitale wereld mee te stappen.
- Door de kloof tussen arm en rijk, jong en oud op die manier nog te vergroten en sociale uitsluiting mee verder uit te dragen.
- Door te bepalen of jij een ‘flinke’ dan wel een ‘stoute’ burger bent.
- En of je bijgevolg - volgens het patriarchale narratief ‘Wie niet horen wil, moet voelen.’ of ‘Eigen schuld, dikke bult’ - gestraft wordt door je (mensen)rechten te verliezen.
En dat allemaal door een systeem dat met haken en ogen aaneen hangt.
Gevaccineerd zijn betekent vooralsnog niet dat je ‘veilig’ bent voor anderen, iets wat het CST (covid safe ticket) wel pretendeert.
Het gaat hier (al lang) niet meer over gezondheid, maar over controle en macht.
Dat. klopt. toch. keihard. niet?
Onze privacy wordt geschonden tegen de sterren op.
Informed consent lijkt een onnozel grapje te zijn.
Body autonomy nog meer.
We zitten er al midden in, in de gewenning.
We worden het gewoon van gecontroleerd te worden, van elkaar te verklikken, van elkaar de duvel aan te doen.
We beginnen het zelfs normaal te vinden.
En misschien zelfs leuk.
Gimmemoredopaminebaby.
En geen kat die ervan wakker lijkt te liggen.
Ik hoor je al komen: “Ja, maar, dan moet je ook niet op sociale media zitten, he.”
Fair point. Alles voor bewustwording.
Vingerafdrukherkenning op je telefoon, om maar iets te zeggen.
In hoeverre weet jij of jouw vingerafdruk niet gebruikt wordt voor andere doeleinden dan enkel voor het openen van je smartphone of toegang tot betalingen etc.?
Maar goed, daar gaat het nu niet over.
Het is vooralsnog mijn eigen keuze in hoeverre ik mijn identiteit blootgeef aan Zuckerberg of de vriendjes van Silicon Valley.
Zij bepalen niet of jij en ik vandaag toegang krijgen tot een restaurant of een fitnesscentrum of niet.
(en in de toekomst allicht: of we onze job mogen blijven uitoefenen of niet. Of we recht hebben op gezondheidszorg of niet.)
De overheid met zijn digitale controlemechanismen doet dat wél.
Waar ik me vooral zorgen in maak is dat veel mensen daar to-taal geen graten in zien onder het mom “Ik heb toch niets te verbergen? Ik ben toch in orde met alles?”
Het is het uitblijven van verontwaardiging wat mij het meest van al raakt.
De onverschilligheid.
Hmmm, ik ben eerder pessimistisch, want ik vind het moeilijk om vertrouwen te vinden.
Soms lukt mij dat. Soms ook helemaal niet.
We hebben elkaar nodig.
We zijn als mens zo geprogrammeerd: we hebben verbondenheid nodig.
Geen verdeeldheid.
Daarmee roeien we onszelf uit.
Gene zever.
Als we verder gaan op hetzelfde elan zoals we nu bezig zijn voorspel ik een zevenhonderd-vijfendertigste golf aan stress-en traumagerelateerde problemen zoals daar zijn: angsten, burn-outs, depressies en allerlei andere aandoeningen.
De toegang tot hulp zal nog moeilijker worden dan het al was.
En niet alleen bij volwassenen.
Ook bij onze kinderen.
I kid you not.
Het feit dat de wachtlijsten voor psychologische/emotionele hulp alleen maar langer worden is ondertussen bijna 'oud nieuws' en dus verre van zorgwekkend.
Althans, zo lijkt het wel.
Voel je je al wat ongemakkelijk?
Ik hoop het.
Want echt, we beseffen niet half hoe erg we er als maatschappij aan toe zijn.
Hoe hard we elkaar naar de verdoemenis aan het helpen zijn.
En ja, ik zeg ‘we’ omdat ‘we’ de maatschappij zijn.
Een zondebok of een zwart schaap zoeken om de schuld op te steken heeft geen zin.
Het kan op korte termijn wel enige vorm van verlichting geven om je frustratie, je onmacht, teleurstelling of machteloosheid op te laten botvieren, dat wel.
Maar hélpt het echt, op lange termijn?
Biedt het oplossingen voor een complex probleem?
Ik geloof het niet, neen.
Tijd om in actie te komen.
Want dat is het goede nieuws. 😊
Wat kan jij doen?
Ga er eens bij zitten en voel wat dit alles met je doet.
Vraag het je af zonder oordeel, merk het dus gewoon op.
* Hoé sta ik hier eigenlijk tegenover?
* Steek ik mijn kop in het zand?
* Heb ik een gelaten houding? Of voel ik net enorm veel emotie, zoals kwaadheid, angst, onmacht, moedeloosheid, irritatie?
* Ervaar ik stress? Op welk vlak?
* Kan ik een standpunt innemen? Zo ja, ben ik daar rotsvast van overtuigd? Of is er ruimte voor nuance of zelfs verandering?
* Geef ik een ander mens de schuld voor de huidige situatie?
* Bevind ik mij in een uitgesloten positie?
* Sluit ik zelf anderen buiten?
* Kan ik in de schoenen van iemand anders gaan staan die er anders over denkt dan ik, zonder hem/haar te beschuldigen?
* Doe ik ongewild mee aan de polarisering door grapjes, quotes, memes of cartoons te delen en/of door vast te houden aan mijn eigen grote gelijk?Deel je twijfels, je angsten, je bedenkingen met iemand bij wie je je veilig voelt.
Je mag mij altijd mailen. Het maakt niet uit aan welke 'kant' je je bevindt.
We bewegen allemaal op een punt van dezelfde lijn die twee polen met elkaar verbindt.
Ik zal misschien niet meteen antwoorden, maar weet: jouw woorden worden gelezen, gehoord en gezien.
En jouw hersen-en hartenspinsels dus ook.
Dr. Dan Siegel noemt Name it to tame it als een manier om de zwaarste lading van heftige emoties te halen.
Het betekent zoveel als: benoem om te temperen.
Als je je overweldigende gevoelens (van angst, kwaadheid, onmacht, frustratie, radeloosheid, moedeloosheid etc.) uitspreekt of opschrijft - als je ze met andere woorden uit - dan breng je ze letterlijk uit je systeem.
En dat heeft een kalmerend effect.
Zo krijg je meer grip op jezelf en heb je minder de behoefte om ergens anders je emoties te gaan dumpen.Spreek mét elkaar en niet tegen elkaar. .
Laat je niet vangen door de confirmation bias en ga met een nieuwsgierige en open blik naar elkaar toe.
Spreek mét je naasten over de gang van zaken in deze QR-maatschappij.Wat mij betreft: bij mij ben je welkom, of je nu gevaccineerd bent tegen covid19 of niet.
Of je nu eerder gematigd naar dit alles kijkt of er een radicale mening op nahoudt en je je dus in 1 van de polen bevindt.
Of je jezelf een expert in the matter vindt of niet.
Of je een ‘degelijke’ of ‘redelijke’ of geen uitleg hebt voor je keuze of niet.We zijn allemaal bang, op een of andere manier.
En we willen ons allemaal vrij en veilig voelen.Waarom?
Omdat we mensen zijn.(ik moet mij inhouden om hier geen knoert van een vloek achteraan te knallen)
Durf te onderzoeken.
Wat zijn jouw overtuigingen en oordelen?
Wat is jouw aandeel in de polarisatie?
Because, yes, baby, we’re all part of it.
Ben jij iemand die beweert te weten wat de oplossing is of kan je / durf je twijfelen?Ga eens na: Wie van jouw vrienden of familieleden zou zich mogelijks in een uitgesloten positie bevinden?
Zet je nieuwsgierigheidsbril op en laat je oordeeljas uit.
Nodig uit.
Maak tijd. En ruimte.
Eerst bij jezelf.Als je voelt dat je het zelf moeilijk hebt met iemands keuze die niet bij de jouwe past, merk dat op.
Zeg tegen de ander:
Ik weet niet hoe ik mij hierbij moet voelen.
Ik voel mij verward.
Ik voel mij ongemakkelijk.
Ik weet niet wat ik moet zeggen.
Ik voel veel weerstand en boosheid t.o.v. jou, maar ik wil jou als persoon niet afwijzen.
Wat kunnen we doen zodat we ons hier allebei veilig en oké bij voelen?
Grote kans dat je authenticiteit en integriteit zeer uitnodigend werkt en een écht gesprek kan plaatsvinden waarbij jij je ook gezien en gehoord voelt.
Met beschuldigingen en vingerwijzingen doe je elkaar alleen maar pijn.
Dat blokkeert de weg van verbinding en wederzijds begrip.Als je jezelf in een uitgesloten positie bevindt, omring je met mensen bij wie je je veilig voelt, bij wie je openlijk en zonder schrik voor veroordeling jezelf mag zijn.
Het voelt misschien erg eenzaam omdat al je relaties onder zware druk komen te staan, niet in het minst die met jezelf.
Probeer te vermijden dat je in een isolement geraakt. (zoals ik)
Reik uit. Want je bent niet alleen.
Nogmaals: ik ben hier.Kom op voor je kind.
Als je ziet en voelt dat je kind dingen moet doen die indruisen tegen je eigen waarden en normen in die mate dat het hem/haar schaadt, sta dan op de rem.
Je mag dat namelijk.
Laat je kind duidelijk merken dat je aan zijn/haar kant staat en hun gevoelens serieus neemt.
Minimaliseer niet, ontken niet, duw niet weg.
Zeg dus niet: "Ja schat, het is lastig, maar iedereen heeft het lastig, hé. We kunnen niet anders."
Zeg: "Je voelt je bang/boos/gefrustreerd ..., hé. Ik begrijp het. En ik weet eerlijk gezegd ook niet goed hoe we hier nu mee moeten omgaan."
Praat erover. Met je partner, een vriend, familielid. Met de leerkrachten of directie.
Durf in te aan tegen 'gevestigde waarden'.Weiger een invasieve PCR-test bij je (kleine) kinderen als dat te moeilijk voor hen is.
Je kan trouwens perfect om een speekseltest vragen; zeker bij jonge kinderen.
Als het mogelijks een traumatische gebeurtenis is geweest, zorg er dan voor dat je kind bij jou terechtkan om zijn/haar verhaal te vertellen, ook al is dat 100 keer.
Laat je kind niet alleen in het omgaan met zijn/haar heftige gevoelens als gevolg van die ervaring.Initieer gesprekken hierrond door bv. te vragen: “Je was erg bang, hé, bij de dokter?” of “Kan je eens vertellen hoe het ging bij de dokter?” Als je kind niet wil of niet kan vertellen, respecteer dat dan.
Vertel het verhaal vanuit jouw perspectief.
Vertel welke gevoelens jij had en geef je kind op die manier woorden om te spreken over die van hem/haar als het daaraan toe is.
Laat je kind de situatie tekenen, met emoji’s vertellen - zeker als ze nog klein zijn.
Maar forceer niets, uiteraard.Leg de nadruk op de helpers en/of de goede afloop.
Het moment dat de pijnlijke ervaring voorbij is was jij bij je kind en was het dus niet alleen, er waren anderen (helpers) die voor jouw kind zorgden, je kan opmerken dat dat jij bij je kind was en dat het dus niet alleen was, dat er daarna goed voor je kind gezorgd is, dat jij je kind zijn dapperheid hebt opgemerkt, ook al moest het iets heel engs of pijnlijks doen. Enz.
Weet gewoon: vanaf het moment dat kinderen iets moeten doen wat ze eigenlijk niet willen, dan wordt hun grens overschreden. Zéker als het over hun eigen lichaam gaat .
Als we hen hierin forceren zonder te erkennen wat in hen leeft op dat moment (angst voor wat komt - grens wordt overschreden) dan leren wij hen: “Wat jij voelt of wat jij wilt, doet er niet toe. Ik bepaal en jij gaat doen wat ik van jou verlang. (want dat moet nu eenmaal zo)”
Dat heeft met macht en controle te maken.
Daarom is het zo ongelooflijk belangrijk dat we ons hierover bewust worden en strategieën leren om op een gezonde manier om te gaan met grenzen: die van onze kinderen én die van onszelf.
Ook op momenten dat een houdgreep de enige optie is.Wees congruent in woorden en daden.
Laat je uit op social media op een manier die overeenstemt met hoe je je ‘in ‘t echt’ voordoet.
Als je live eerder genuanceerd bent en op social media met radicale uitspraken afkomt - of vice versa - dan wekt dat wantrouwen op bij je naasten.
Omdat het niet klopt.Wanneer je het niet eens bent met de manier waarop deze crisis aangepakt wordt, blijf respectvol.
Práát dus met elkaar. Leer van elkaar.
Steek je niet weg achter je eigen grote gelijk.
Tem je reptielenbrein.Alstublieft. Please.
Hou eens wat meer je mond en blijf nieuwsgierig.
Zet je hart open en wees je bewust van het feit dat we allemaal verschillende realiteiten beleven die samen de werkelijkheid vormen. Durf je eigen gedrag en je eigen definities in vraag stellen.
We kijken allemaal vanuit een ander perspectief naar deze crisis, elk met onze eigen achtergrond, ons eigen bewustzijn, onze eigen waarden-en normenkader, onze eigen kwetsuren.
Het is onmogelijk om dé werkelijkheid of dé waarheid volledig te vatten.
Er is dus geen simpele en eenduidige oplossing voor dit complexe probleem.Laat je blik niet vertroebelen of je hart verstarren.
Begeef je in de échte wereld, waarin je échte mensen ziet en hoort.
Laat je zintuigen werken.
Neem op wat voedend is voor jou.
Leer kijken met je oren en luisteren met je ogen.
En denk verder dan je neus lang is.We zijn allemaal mensen.
Jij ook.
Ik ook.
Be kind, for everyone you meet is fighting a hard battle.
—Socrates
📷 foto: Facebook
📄 tekst: Adinda Cocquyt
💌 nieuwsbrief ontvangen? Klik hier.
🤗 Zeer welgekomen in mijn besloten FB-groep Ouderschouders.
👍🏻 Geef mijn FB-pagina De volgende 1000 dagen een duimpje!